Ιστολογικοί τύποι καρκίνου του μαστού

Ιστολογική εξέταση βιοψίας τύπος καρκίνου μαστού Ιατρείο Φροντίδας Μαστού Πάτρας Ιωάννης Χαβελές Χειρουργός Μαστού Μαστολόγος
Ο Παθολογοανατόμος είναι ένας από τους βασικότερους συμμάχους του Χειρουργού Μαστού στην σύγχρονη αντιμετώπιση του καρκίνου μαστού

Ιστολογικά η ευρεία έννοια του καρκίνου μαστού περιλαμβάνει πολλές διαφορετικές κλινικές οντότητες και η αναγνώρισή τους είναι πολύ σημαντικό να γίνει πριν το χειρουργείο, καθώς η αντιμετώπιση είναι διαφορετική για την καθεμία. Η ιστολογική ταυτοποίηση, όπως ονομάζεται, μπορεί να επιτευχθεί προεγχειρητικά μόνο με βιοψία δια κόπτουσας βελόνας υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση και όχι με παλαιότερες μεθόδους, όπως η παρακέντηση με λεπτή βελόνα (γνωστή και ως FNA). Θα παραθέσουμε τους βασικότερους ιστολογικούς τύπους καρκίνου του μαστού και γενικά στοιχεία για την σύγχρονη θεραπευτική τους προσέγγιση.

1. Μη-διηθητικό πορογενές καρκίνωμα in situ
(DCIS – Ductal Carcinoma In Situ)

Είναι ο πιο συχνός τύπος in situ καρκινώματος (μη διηθητικού). Σύχνα τίθεται η υποψία DCIS από την μαστογραφία και να μην είναι ψηλαφητό. Κάποιες φορές μπορεί να συνιστά και ψηλαφητό ογκίδιο στον μαστό. Πρόκειται για ήπια μορφή πορογενούς καρκίνου και είναι ένα πρόδρομο στάδιο του διηθητικού καρκίνου του μαστού, όπως θα δούμε παρακάτω. Τα καρκινικά κύτταρα δεν έχουν ξεφύγει από την βασική μεμβράνη, οπότε δεν μπορεί να υπάρχουν μεταστάσεις σε λεμφαδένες ή άλλα όργανα. Πρόκειται, λοιπόν, για εντοπισμένη νόσο στον μαστό.

Μη διηθητικό καρκίνωμα μαστού ιστολογική εικόνα Ιατρείο Φροντίδας Μαστού Ιωάννης Χαβελές Μαστολόγος Χειρουργός Μαστού
Γραφική αναπαράσταση μη διηθητικού πορογενούς καρκινώματος μαστού

Το DCIS μαστού αντιμετωπίζεται κατ’αρχήν χειρουργικά. Αν βρίσκεται σε ένα μόνο τμήμα του μαστού, το DCIS αφαιρείται με ευρεία ογκεκτομή σε υγιή όρια. Ειδικά αν είναι μεγάλη η έκτασή του, απαιτεί μαστοπλαστική ογκοπλαστική επέμβαση για να πετύχουμε άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Κάποιες φορές είναι διασπαρμένο σε μεγάλο τμήμα του μαστού, οπότε η ενδεικνυόμενη χειρουργική θεραπεία είναι η μαστεκτομή, κατά προτίμηση με αποκατάσταση.

Το DCIS του στήθους έχει ιστολογικές κατηγοριοποιήσεις επιθετικότητας. Οι πιο επιθετικοί τύποι θα απαιτήσουν μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία μαστού. Επίσης, η  ιστολογική έκθεση θα δείξει αν το DCIS είναι ορμονοεξαρτώμενο. Σε αυτή την περίπτωση θα συζητηθεί η μετεγχειρητική χορήγηση ορμονοθεραπείας. Οι επιπλέον θεραπείες έχουν ως στόχο την μείωση της πιθανότητας για τοπική υποτροπή του DCIS στον μαστό.

2. Διηθητικός Πορογενής Καρκίνος Μαστού μη-ειδικού τύπου
(IDC – Invasive Ductal Cancer NOS)

Αντιπροσωπεύει το 75% περίπου του συνόλου των καρκίνων του μαστού, που τον κάνει μακράν τον συχνότερο ιστολογικό τύπο καρκίνου του μαστού. Προέρχεται από κύτταρα των πόρων του μαστού, Η αντιμετώπιση ξεκινά με προεγχειρητική διάγνωση με βιοψία μαστού υπό καθοδήγηση για πλήρη ιστολογική ανάλυση από τον παθολογοανατόμο. Αυτή μας δείχνει τον βαθμό επιθετικότητας (Grade του καρκίνου μαστού), τους υποδοχείς (ορμονικούς υποδοχείς και έκφραση HER-2). Ο χειρουργός μαστού θα ερευνήσει τυχόν πολυεστιακότητα, την λεμφαδενική επέκταση και απομακρυσμένες μεταστάσεις πριν το χειρουργείο.

Μετά την πλήρη διερεύνηση της κατάστασης, ο χειρουργός έχει την δυνατότητα να συζητήσει την πραγματικά καλύτερη χειρουργική προσέγγιση με την ασθενή. Αναλόγως μεγέθους του όγκου θα επιλέξουμε την καταλληλότερη επέμβαση: Ευρεία ογκεκτομή με μαστοπλαστική ή μαστεκτομή με ή χωρίς αποκατάσταση. Οποιαδήποτε επέμβαση για αφαίρεση καρκίνου μαστού συμπεριλαμβάνει βιοψία λεμφαδένα φρουρού μασχάλης. Σε περίπτωση πολλών διηθημένων λεμφαδένων στη μασχάλη, θα χρειαστεί και λεμφαδενικός καθαρισμός.

Στον διηθητικό πορογενή καρκίνο μαστού, αναλόγως του σταδίου και της βαρύτητας εφαρμόζεται ακτινοθεραπεία στον μαστό και τον θώρακα, χημειοθεραπεία, στοχευμένη μοριακή θεραπεία καθώς και ορμονοθεραπεία αν ο όγκος είναι ορμονοεξαρτώμενος. Συνηθέστερα οι θεραπείες αυτές γίνονται μετά το χειρουργείο. Όμως, υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες η χημειοθεραπεία επιβάλλεται να δοθεί πριν το χειρουργείο. Το νεότερο αυτό θεραπευτικό πρωτόκολλο ονομάζεται προεγχειρητική χημειοθεραπεία για καρκίνο μαστού (neo-adjuvant chemotherapy). Ο σύγχρονος Χειρουργός Μαστού οφείλει να έχει εμπειρία σε χρήση τέτοιων πρωτοκόλλων. Φροντίζει ώστε οι ασθενείς που το έχουν ανάγκη, να βλέπουν Ογκολόγο προεγχειρητικά.

3. Μη διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα in situ
(LCIS – Lobular Carcinoma In Situ)

Το LCIS δεν θεωρείται τύπος καρκίνου του μαστού, αλλά συγκαταλέγεται στους παράγοντες κινδύνου, εφόσον εντοπιστεί σε βιοψία. Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου κατά τη διάρκεια της ζωής της γυναίκας είναι υψηλός, περίπου 30-40%. Υπενθυμίζουμε ότι ο μέσος κίνδυνος του γυναικείου πληθυσμού είναι 12% περίπου.

Συνήθως δεν έχει ένδειξη χειρουργείου, αλλά ισόβιας στενής παρακολούθησης και προληπτικής εξέτασης. Χειρουργείο για LCIS απαιτείται όταν στη διαδερμική βιοψία βρεθεί ότι το LCIS είναι πλειόμορφου τύπου, αν συνιστά ψηλαφητό ογκίδιο ή αν συνοδεύεται από ύποπτες αποτιτανώσεις. Σε περιπτώσεις πολύ εκτεταμένου LCIS μπορεί να συζητηθεί η χορήγηση ορμονοθεραπείας αν είναι ορμονοεξαρτώμενο.

Σπανίως, η γυναίκα μπορεί να ζητήσει αμφοτερόπλευρη προφυλακτική μαστεκτομή με άμεση αποκατάσταση, για μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού στο μέλλον. Στο Ιατρείο Φροντίδας Μαστού, τέτοιες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη σύνεση και με συμμετοχή Ψυχολόγου Υγείας για την συμβουλευτική των γυναικών πριν από οποιαδήποτε χειρουργική παρέμβαση.

4. Διηθητικό λοβιακό καρκίνωμα μαστού
(ILC – Invasive Lobular Carcinoma)

Ο λοβιακός καρκίνος μαστού είναι ο δεύτερος συχνότερος καρκίνος στον μαστό, αντιστοιχώντας σε περίπου 10% του συνόλου των διηθητικών καρκινωμάτων μαστού. Προέρχεται από κύτταρα στα λοβία του μαστού, όπου παράγεται το γάλα.

Λοβιακός ιστολογικός τύπος καρκίνου μαστού Ιατρείο Φροντίδας Μαστού Πάτρας Ιωάννης Χαβελές Χειρουργός Μαστού Μαστολόγος
Το 10% των καρκίνων μαστού είναι λοβιακού τύπου

Είναι ένας απαιτητικός τύπος καρκίνου στη διάγνωση και αντιμετώπισή του. Υπογραμμίζει την αξία του τριπλού ελέγχου και της προεγχειρητικής διάγνωσης, με τον πλέον επιτακτικό τρόπο: Συχνά ο λοβιακός καρκίνος μαστού είναι πολυεστιακός και ενίοτε συνυπάρχει όγκος και στον άλλο μαστό. Πρέπει να γίνει βιοψία προεγχειρητικά, ώστε να τεθεί η διάγνωση και να διερευνηθεί εξονυχιστικά η επέκταση του όγκου. Επίσης είναι αρκετά συχνά αόρατος στην μαστογραφία, φαίνεται στον υπέρηχο μαστού και ψηλαφάται στην κλινική εξέταση σαν διάχυτη σκληρία.

Τύπος διηθητικού καρκίνου μαστού Ιατρείο Φροντίδας Μαστού Πάτρα Ιωάννης Χαβελές Μαστολόγος Χειρουργός Μαστού
Σε όλους τους τύπους διηθητικού καρκίνου του μαστού, τα κύτταρα του όγκου διαπερνούν τη βασική μεμβράνη και μπορούν να εξαπλωθούν στους λεμφαδένες και σε άλλα όργανα

Λόγω πολυεστιακότητας ο λοβιακός καρκίνος οδηγεί πιο συχνά σε μαστεκτομές, με ή χωρίς χειρουργική αποκατάσταση μαστού. Η χειρουργική αντιμετώπιση συμπεριλαμβάνει και βιοψία λεμφαδένα φρουρού ή πλήρη λεμφαδενικό καθαρισμό μασχάλης, αναλόγως ενδείξεων. Η ακτινοθεραπεία, η χημειοθεραπεία και η ορμονοθεραπεία χρησιμοποιούνται αναλόγως ιστολογικών χαρακτηριστικών και σταδίου της νόσου.

5. Μυελοειδές καρκίνωμα μαστού (medullary breast carcinoma)
Υπότυπος του διηθητικού καρκινώματος του μαστού

Είναι ένας σχετικά σπάνιος τύπος καρκίνου μαστού που αντιστοιχεί στο 3-5% του συνόλου των νεοπλασμάτων μαστού. Απαντάται συχνότερα σε γυναίκες σχετικά μικρής ηλικίας 40-50%. Επίσης, το μυελοειδές καρκίνωμα είναι συχνό σε γυναίκες με μετάλλαξη του γονιδίου BRCA-1. Είναι ένας καρκίνος με σχετικά αργή ανάπτυξη και μικρότερη τάση για μεταστάσεις. Η διάγνωσή του γίνεται με κατευθυνόμενη βιοψία μαστού δια κόπτουσας βελόνης.

6. Βλεννώδες ή κολλοειδές καρκίνωμα μαστού (mucinous – colloid carcinoma)
Υπότυπος του διηθητικού καρκινώματος του μαστού

Σπάνιος τύπος καρκίνου (2-3% του συνόλου), που απαντάται κυρίως σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες περί την ηλικία των 60-70 ετών.  Είναι καρκίνος πολύ καλής πρόγνωσης, που αργεί πολύ να δώσει μεταστάσεις στους λεμφαδένες ή σε άλλα όργανα. Για τον λόγο αυτό έχει άριστη πρόγνωση που αγγίζει το 90% στη 10ετία. Η διάγνωσή του γίνεται με κατευθυνόμενη βιοψία μαστού δια κόπτουσας βελόνης.

7. Σωληνώδες καρκίνωμα μαστού (tubular carcinoma)
Υπότυπος του διηθητικού καρκινώματος του μαστού

Άλλος τύπος καρκίνου με άριστη πρόγνωση και μη επιθετική συμπεριφορά. Είναι πολλές φορές εύρημα στην μαστογραφία και λόγω της εφαρμογής της πρόληψης έχειγίνει συχνότερο εύρημα τα τελευταία χρονια, συνιστώντας ίσως και πάνω από 5% του συνόλου των καρκίνων μαστού. Σπάνια δίνει μεταστάσεις και η εξέλιξή του στον μαστό είναι πολύ αργή. Έχει άριστη πρόγνωση. Μολαταύτα, ο χειρουργός μαστού οφείλει να διερευνήσει την πιθανότητα πολυεστιακότητας ή όγκου στον άλλο μαστό. Η διάγνωσή του γίνεται με κατευθυνόμενη βιοψία μαστού δια κόπτουσας βελόνης.

8. Θηλώδες καρκίνωμα μαστού (papillary carcinoma)
Υπότυπος του διηθητικού καρκινώματος του μαστού

Ιδιαίτερα σπάνιος τύπος που συνιστά λιγότερο από το 1% των καρκινωμάτων μαστού. Συναντάται σε μετεμμηνοπαυσιακές, συνήθως, γυναίκες. Πολύ συχνά συνυπάρχει με Έχει πολύ καλή πρόγνωση γιατί δεν είναι επιθετικός. Η διάγνωσή του γίνεται με κατευθυνόμενη βιοψία μαστού δια κόπτουσας βελόνης.

9. Φλεγμονώδης καρκίνος μαστού

Ο φλεγμονώδης καρκίνος του μαστού είναι μία σπάνια (1%) και πολύ επιθετική μαρφή καρκίνου του μαστού. Τα καρκινικά κύτταρα μπλοκάρουν τα λεμφαγγεία του δέρματος και δίνουν όψη φλεγμονής στο στήθος. Αναλυτικότερα, τα συμπτώματα του φλεγμονώδη καρκίνου είναι:

  • Ερυθρότητα
  • Οίδημα
  • Όψη φλοιού πορτοκαλιού
  • Σκληρότητα μαστού

Λόγω εξάπλωσης στο δέρμα και γενικότερης επιθετικότητας, ο φλεγμονώδης καρκίνος μαστού κατά τη διάγνωση είναι προχωρημένου σταδίου. Συνήθως έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες και πρέπει να γίνουν εξετάσεις σταδιοποίησης για αποκλεισμό ύπαρξης μεταστάσεων. Διαγιγνώσκεται  συνήθως σε νεαρές γυναίκες. Συχνά οι ασθενείς είναι παχύσαρκες.

Φλεγμονώδης καρκίνος μαστού συμπτώματα Ιατρειο Φριντιδας μαστού Πάτρα Ιωάννης Χαβελές Χειρουργός Μαστού Μαστολόγος
Συνήθως η εμφάνιση φλεγμονής οφείλεται σε καλοήθεις αιτίες, αλλά η εμφάνιση φλεγμονής απαιτεί άμεση εξέταση από μαστολόγο

Η διάγνωση γίνεται απαραιτήτως προεγχειρητικά, με βιοψία δέρματος και κατευθυνόμενη βιοψία μαστού με κόπτουσα βελόνη. Αυτό είναι πολύ σημαντικό διότι ο φλεγμονώδης καρκίνος αντιμετωπίζεται με χημειοθεραπεία αρχικά και μετά ακολουθεί η χειρουργική επέμβαση

10. Νόσος Paget της θηλής

H νόσος Paget του μαστού είναι η διήθηση του δέρματος της θηλής και/ή της θηλαίας άλω από καρκινικά κύτταρα τύπου πορογενούς καρκινώματος (τύποι 1 και 2 στη σελίδα αυτή). Σχεδόν πάντα συνυπάρχει με έναν ή περισσότερους όγκους μέσα στον μαστό. Οι συνοδοί όγκοι είναι πορογενούς τύπου (in situ ή διηθητικού, τύποι 1 και 2 στη σελίδα αυτή) Σπάνια απαντάται μόνο στο δέρμα, χωρίς να εντοπιστεί άλλος όγκος στον μαστό. Στο δέρμα της θηλής εμφανίζονται συμπτώματα ερυθρότητας και απολέπισης που πρέπει να διαφοροδιαγνωστούν από δερματίτιδες και έκζεμα της θηλής / θηλαίας άλω.

Paget νόσος της θηλής του στήθους καρκίνος μαστού Ιατρείο Φροντίδας μαστού πατρας Ιωάννης Χαβελές
Συνήθως οι δερματικές αλλαγές της θηλής είναι άκακες, αλλά πρέπει πάντα να σας βλέπει ο μαστολόγος σας για να αποκλείσει πιο επικίνδυνες καταστάσεις.

Η διάγνωσή της γίνεται με βιοψία δέρματος θηλής / θηλαίας άλω και κατευθυνόμενη βιοψία μαστού δια κόπτουσας βελόνας όλων των υποκείμενων όγκων στον μαστό, εφόσον υπάρχουν. Η ορθή πρεογχειρητική διαγνωστική διαδικασία είναι κρίσιμο να ακολουθηθεί σωστά, διότι σε αντίθεση μα άλλους καρκίνους μαστού, χειρουργική αντιμετώπιση της Νόσου Paget του Μαστού οφείλει να συμπεριλαμβάνει αφαίρεση της θηλής και της θηλαίας άλω.

Σκοπός της ενημέρωσης από το Ιατρείο Φροντίδας Μαστού

Η σελίδα αυτή έχει σκοπό να απαντήσει σε ερωτήσεις σας όπως:

  • Δεν καταλαβαίνω τι λέει στην απάντηση της βιοψίας μαστού μου…
  • Υπάρχει μόνο ένα είδος καρκίνου του μαστού;
  • Εκτος από την καλοήθεια και την κακοήθεια του ογκιδίου μαστού, παίρνουμε άλλα στοιχεία από την προεγχειρητική βιοψία μαστού;
  • Άρα γιατί έκανα την βιοψία μαστού πριν το χειρουργείο; Σε τι θα βοηθήσουν οι πληροφορίες που θα πάρουμε;
  • Τι είναι μη διηθητικός καρκίνος; Έχει καλύτερη πρόγνωση από τον διηθητικό καρκίνο μαστού;
  • Ποιά είναι η διαφορά διηθητικού με μη διηθητικό καρκίνο μαστού;
  • Τι είναι τα στάδια του καρκίνου μαστού;
  • Ποιές είναι οι σπάνιες μορφές καρκίνου μαστού;

Σημείωση του Ιατρείου Φροντίδας Μαστού Πάτρας:
Ενημερώνοντάς σας, θέλουμε να σας προστατεύσουμε από πηγές μη έγκυρων πληροφοριών και διαδόσεων στο διαδίκτυο. Επίσης θέλουμε να σας βοηθήσουμε να ενημερωθείτε πριν την επίσκεψη στο ιατρείο μας.  Ο  χειρουργός μαστού Ιωάννης Χαβελές έχει συγγράψει όλα τα κείμενα της ιστοσελίδας του Ιατρείου Φροντίδας Μαστού Πάτρας -frontidamastou.gr- και εγγυάται την επιστημονική ορθότητα των παρεχόμενων πληροφοριών κατά την συγγραφή (2017). Όμως, η κάθε γυναίκα είναι διαφορετική και η θεραπεία εξατομικεύεται με βάση πολλά στοιχεία. Μην καταλήγετε σε βιαστικά συμπεράσματα χωρίς να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Η συζήτηση με τον εξειδικευμένο θεράποντα χειρουργό μαστού δεν υποκαθίσταται από ανάγνωση ενημερωτικών κειμένων, οπότε να απευθύνετε στον μαστολόγο σας όλες τις ερωτήσεις σας.